Dywergencja na giełdzie – co to jest?

Pozorna sprzeczność między przebiegiem wykresu cenowego i odczytem wskaźnika trendu nie musi być dla inwestora nic nieznaczącą sytuacją. Taki układ może być zyskowną wskazówką. Tłumaczymy, czym jest dywergencja i jak ją stosować w tradingu.

Kluczem do osiągania pozytywnych stóp zwrotu na rynku Forex, zwłaszcza w krótkim i średnim terminie, jest poprawne przewidzenie tego, jak będzie kształtować się cena. Nie istnieje jeden sposób, by to zrobić. Wśród całego wachlarza metod znajduje się dywergencja.

Co to jest dywergencja na giełdzie? Na czym polega?

Dywergencja to sytuacja, gdy wykres cenowy kształtuje się inaczej (odmiennie) niż odczyt wskaźnika śledzącego trend. Zatem w trakcie dywergencji wskaźnik trendu nie porusza się zgodnie z kursem. Przykładowo i w uproszczeniu: cena waloru spada (szczyty na wykresie wypadają coraz niżej), a wartość MACD rośnie (wierzchołki na histogramie kształtują się coraz wyżej) i odwrotnie.

W zależności od rodzaju dywergencja na giełdzie oznacza korektę w istniejącej tendencji lub jej trwalszą zmianę. Tę metodę analityczną można więc wykorzystywać do oceny siły trendu i określenia potencjalnych punktów zwrotnych.

Aczkolwiek należy pamiętać, żeby nie traktować jej jako jedynego podejścia do analizy sytuacji na giełdzie. Dlaczego? Często zdarza się, że dany układ można interpretować co najmniej dwojako. Zatem inwestor nie powinien traktować jej jako niezawodnego wyznacznika pozycji. Inwestowanie zawsze wiąże się z ryzykiem utraty części lub całości kapitału – nie ma magicznych „maszynek do robienia pieniędzy”.

Wskaźniki używane w dywergencji

Do badania dywergencji używa się najpopularniejszych wskaźników trendowych i oscylatorów, czyli:

• MACD,
• RSI,
• CCI,
• stochastycznego.

Niektórzy doświadczeni inwestorzy zalecają stosowanie w analizie rozbieżności więcej niż jednego wskaźnika, np. MACD w połączeniu z RSI. Ten drugi służy wówczas jako filtr do oceny prawdziwości sygnałów generowanych przez ten pierwszy.

Wówczas odczyt MACD traktuje się jako wiążący, o ile RSI znajduje się w strefie skrajnej (w zależności od rodzaju dywergencji będzie to obszar wyprzedania albo wykupienia). W przeciwnym razie RSI neguje sygnał MACD.

Dywergencję można stosować w handlu różnymi aktywami, np. kontraktami CFD na pary walutowe. Jednak w przypadku tych egzotycznych, czyli mniej płynnych, należy się zastanowić, czy ze względu na koszty transakcyjne (spread) jest to opłacalne.

W jakim horyzoncie najczęściej wykorzystywana jest dywergencja? Najlepsze efekty przynosi zazwyczaj w inwestowaniu na krótki i średni termin. Zalecane interwały to: H1 (godzinny), H4 (czterogodzinny) oraz D1 (dzienny).

Rodzaje dywergencji

Według kryterium zachowania trendu wyróżnia się dwa rodzaje dywergencji:

1. Prostą (regularną) – sugeruje trwalszą zmianę tendencji.
2. Ukrytą (pozorną) – informuje o kontynuacji trendu, którego zaburzeniem jest korekta.

W ramach każdego rodzaju występują dwa typy dywergencji:

• wzrostowa (bullish),
• spadkowa (bearish).

Niektóre źródła wskazują, że co do zasady dywergencja jedynie ostrzega przed nadchodzącą korektą. Nie jest dowodem na ostateczne odwrócenie tendencji. Według nich by dywergencja stanowiła sygnał zmiany trendu, musi wystąpić razem z jedną z trzech formacji odwrócenia (podwójnego wierzchołka, podwójnego dołka lub głowy z ramionami).

Dywergencja bullish

Regularna dywergencja bullish (bycza) to sytuacja, gdy cena spada, a odczyt wskaźnika rośnie. Jest to więc zapowiedź korekty wzrostowej w trendzie spadkowym. Natomiast w ramach ukrytej dywergencji bullish cena rośnie, a wskaźnik maleje.

By wykryć dywergencję wzrostową, należy analizować położenie dołków cenowych i wskaźnikowych.

Dywergencja bearish

Prosta dywergencja bearish (niedźwiedzia) oznacza układ, gdy kurs instrumentu finansowego rośnie, a wartość wskaźnika tendencji maleje. Jest to ostrzeżenie przed korektą spadkową w trendzie wzrostowym. W ramach ukrytej dywergencji bearish cena zniżkuje, a odczyt wskaźnika idzie w górę.

Identyfikowanie dywergencji spadkowej polega na analizowaniu położenia kolejnych wierzchołków na wykresach cenowym i wskaźnikowym.

Jak rozpoznać i stosować dywergencję na giełdzie?

1. Zaczynamy od rozpoznania trendu.
2. Następnie analizujemy położenie kolejnych szczytów/dołków na wykresie cenowym i wskaźnikowym.
3. Potem na tym pierwszym pionowymi liniami wyznaczamy zakres czasowy występowania dywergencji.
4. W kolejnej fazie prowadzimy linię trendu krótkoterminowego między pionowymi liniami wyznaczającymi początek i koniec dywergencji. Dla tendencji wzrostowej należy wyznaczyć ją na bazie kolejnych dołków, dla spadkowej – kolejnych wierzchołków.

Dobra rada:

Pamiętajmy, że im bardziej będzie nachylona linia trendu, tym większą ostrożność trzeba zachować przy zajmowaniu pozycji i wyznaczaniu poziomu dla stop lossa. Istnieje bowiem duże prawdopodobieństwo odwrócenia ruchu.

W przypadku dywergencji ukrytej może się zdarzyć, że próba poprowadzenia linii trendu okaże się nieskuteczna. Wówczas można użyć wskaźnika stochastycznego. Istotne będą świeczki, przy których przecinają się linie %K i %D.

1. Następny krok to wyznaczenie minimum i maksimum świeczki wybijającej ostatni wierzchołek/dołek.
2. Dalej określamy minimalny i maksymalny zasięg dywergencji. W ten sposób wyznaczymy poziomy wejścia i wyjścia oraz ustalimy potencjalny zarobek. Zasięg wskaże nam pierwsza fala zgodna z ruchem wybijającym. Można też posłużyć się zasadą 2:1 określającą relację zysku do ryzyka.

W przypadku zastosowania oscylatora stochastycznego zwróćmy uwagę na punkt przecięcia się linii trendu na histogramie. Dla trendu spadkowego zasięg prawdopodobnego ruchu wyznaczą punkty przecięcia się linii z góry do dołu i z powrotem. Dla trendu wzrostowego będzie odwrotnie: wybicie z dołu do góry i z powrotem.

Błędy w stosowaniu dywergencji na giełdzie

Teoretycznie handel kontraktami futures czy opcjami przy użyciu dywergencji wydaje się łatwy. Jednak na inwestorów analizujących wykres i histogram czyha kilka pułapek.

Jedną z nich jest sytuacja, gdy teoretycznie warunek dywergencji jest spełniony, ale między kolejnymi szczytami / dołkami doszło do przecięcia poziomu zero przez linię wskaźnika. Takie zdarzenie oznacza zmianę charakteru impulsu i może być fałszywym sygnałem.

Uważajmy na dywergencję przy płaskich impulsach, czyli gdy wskaźnik MACD podąża w bok. Taki układ warto przetestować odczytem RSI. Jeśli nie znajduje się on w skrajnych rejonach, neguje wskazania MACD.

Powyższa informacja stanowi publikację handlową i jest upowszechniana w celu promocji usług świadczonych przez Ava Trade EU Ltd.