Formacje świecowe to jedna z popularniejszych metod analitycznych oraz technik prognozowania kursu, przynależna do analizy technicznej. Jej zaletą jest m.in. uniwersalność. Wyjaśniamy podstawy czytania wykresu świecowego i interpretację najważniejszych układów cenowych obrazowanych przez świece japońskie.

Tzw. czytanie wykresu to jedna z najważniejszych umiejętności przydatnych w tradingu, zwłaszcza w horyzoncie krótkoterminowym. Analiza sytuacji rynkowej w oparciu o dane cenowe i wolumenowe ułatwia zidentyfikowanie schematów i pozwala określić prawdopodobieństwo dalszego kształtowania się kursu.

Do wykrywania układów cenowych na wykresie służy mnóstwo technik z obszaru analizy technicznej. Jedną z nich są formacje świecowe.

Świece japońskie – co to jest?

Dane na wykresie można przedstawiać na wiele sposobów. Do bardziej preferowanych przez inwestorów rodzajów wykresów należy ten świecowy.

Obrazuje on ruchy związane z kształtowaniem się ceny jakiegoś aktywa bądź instrumentu finansowego poprzez pionowe prostokąty o różnych rozmiarach i kolorach. Bardzo często zdarza się, że od dolnej i górnej krawędzi tych słupków prowadzone są cienkie linie zróżnicowanej długości.

Za pionierów tej metody ilustrowania ceny i jej zmiany uważa się Japończyków, którzy posługiwali się nią już w XVIII wieku dla wyrażania notowań ryżu. Służyła im do zdiagnozowania rynku oraz pomagała określić przyszłe ruchy cenowe.

Stąd wywodzi się termin „świece japońskie”. Powstał w nawiązaniu do używanych w Kraju Kwitnącej Wiśni charakterystycznych źródeł światła mających knot z obu stron.

Z czasem metoda była rozwijana. Jej współczesna wersja pochodzi z połowy XIX wieku. W kolejnym stuleciu doszło do popularyzacja świec japońskich, do czego przyczyniły się publikacje Steve’a Nisona oraz Seikiego Shimizu.

Przeczytaj też, czym są świece Heikin Ashi.

Jak czytać wykres świecowy? Podstawy analizy świecowej

Pojedyncza świeca japońska zbudowana jest z:

  • korpusu (ciała) i
  • knotów (cieni) wychodzących od górnej i/lub dolnej krawędzi świecy.

Ze względu na kierunek zmiany ceny wyróżnia się dwa rodzaje świec japońskich:

  1. Biały (zielony, niebieski) kolor oznacza świecę wzrostową, czyli informuje o wzroście ceny w danej jednostce czasu, np. godziny (dla interwału godzinowego) lub dnia sesyjnego (dla interwału dziennego). W takim układzie dolna krawędź symbolizuje cenę otwarcia, a górna – zamknięcia.
  2. Świeca czarna (czerwona) obrazuje zniżkę notowań w danym okresie. To świeca spadkowa. Wówczas krawędź górna jest ceną otwarcia, dolna – zamknięcia.

Zdarza się również, że na wykresie zamiast prostokąta pojawia się pionowa kreska. Oznacza to, że ceny otwarcia i zamknięcia były identyczne, a zatem notowania danego waloru się nie zmieniły.

Natomiast cienie (dolny i górny) informują o cenie maksymalnej i minimalnej w wybranym okresie. Przy czym wypustki nie zawsze się pojawiają. Jak to interpretować?

Brak knota górnego dla świecy spadkowej (czarnej) oznacza, że cena otwarcia była jednocześnie maksymalną. Brak knota dolnego w takim samym schemacie stanowi informację, że kurs zamknięcia wytyczył minimum cenowe w trakcie tego przedziału czasowego.

Brak cienia dolnego w świecy wzrostowej (białej) informuje, że kurs otwarcia był zarazem minimalnym. Z kolei brak cienia górnego na takim samym schemacie to sygnał, że cena zamknięcia była równocześnie maksymalną.

Rozmiar korpusu oraz występowanie knotów stanowią więc informację o panującej w danym przedziale czasowym zmienności.

Najpopularniejsze formacje świecowe

Bardzo często słupki na wykresie ustawione są względem siebie w charakterystyczny sposób, który się powtarza. Takie kształty i układy nazywamy formacjami świecowymi.

W zależności od rodzaju zwiększają one prawdopodobieństwo kontynuacji trendu lub jego zmiany. Przy ich użyciu można również próbować wyznaczyć lokalne minimum oraz maksimum.

Do najpopularniejszych formacji świecowych należą:

  • długa biała świeca,
  • długa czarna świeca,
  • młot,
  • wisielec,
  • doji,
  • marubozu,
  • harami,
  • objęcie (hossy / bessy),
  • pinbar.

Jak interpretować formacje świecowe na rynku Forex oraz giełdzie papierów wartościowych? Poniżej krótkie omówienie najważniejszych układów.

Objęcie hossy i objęcie bessy

To sytuacja, gdy w trendzie spadkowym (kilka–kilkanaście świec czerwonych) po kolejnym słupku oznaczającym zniżki pojawia się świeca wzrostowa. Co ważne: jej korpus w całości obejmuje ciało poprzedniej świecy spadkowej. Zapowiada to wystąpienie fali wzrostowej.

Co może zrobić wówczas trader? Zająć pozycję długą, gdy zamknie się ostatnia świeca.

Odwrotny układ sygnalizuje falę spadkową. Wówczas po kilku–kilkunastu słupkach zielonych pojawia się świeca czerwona, która zakresem ruchu cenowego w całości pokrywa poprzedzającą ją świecę wzrostową.

Formacja młota

To sytuacja, gdy świeca ma krótki korpus oraz bardzo długi cień dolny (choć zdarza się, że knot wychodzi również od krawędzi górnej). Książkowo przyjmuje się, że cień powinien być co najmniej trzy razy dłuższy niż korpus. Młot również zapowiada zmianę trendu na wzrostowy.

Marubozu

Świeca pozbawiona jest cieni. Przeważnie występuje w tendencji zwyżkowej. Pokrywanie się ceny zamknięcia z maksymalną obrazuje siłę trendu (kontynuacja) lub wybicia (w razie odwrócenia).

Wykorzystywanie formacji świecowych w praktyce

Jako że formacje świecowe obejmują od jednego do kilku prostokątów, są nieco dokładniejsze w prognozowaniu kursu niż klasyczne układy cenowe (głowa z ramionami, podwójny dołek, podwójny szczyt). Jednak nie dają całkowitej pewności, że jakiś scenariusz dotyczący ceny się zrealizuje.

Formacje świecowe są bardzo uniwersalną metodą analityczną. Można je stosować w odniesieniu do wszystkich aktywów i instrumentów finansowych, np. kontraktów CFD.

Dotyczy to również interwału. W dodatku można je łączyć, czyli próbować prognozować cenę z wykorzystaniem różnych przedziałów czasowych. Co prawda spowoduje to zmianę formacji, ale jej wymowa pozostanie ta sama. Świetnym przykładem jest objęcie hossy na interwale M30 i formacja młota na interwale H1.

Na co jeszcze zwrócić uwagę, czytając wykres świecowy? O układzie sił między popytem i podażą dużo mówi położenie krawędzi kolejnych świec względem siebie, np. spore różnice między poziomem zamknięcia poprzedniego słupka oraz otwarcia następnego. Istotna jest też długość świecy spadkowej w stosunku do poprzedzającej ją świecy wzrostowej.

Powyższa informacja stanowi publikację handlową i jest upowszechniana w celu promocji usług świadczonych przez Ava Trade EU Ltd.

Otwórz konto! Lub wypróbuj demo